Geçmişle Yüzleşme, Geleceği İnşa Etme: Gençlerle Hafıza Çalışmaları Uluslararası Konferansı

13 ve 14 Aralık 2024 tarihlerinde, geçmişle yüzleşme ve eleştirel toplumsal bellek oluşturma çabalarına yeni bir boyut kazandırmak amacıyla, gençlerle hafıza çalışmalarını merkeze alan “Geçmişle Yüzleşme, Geleceği İnşa Etme: Gençlerle Hafıza Çalışmaları” başlıklı uluslararası bir konferans düzenledik.

Hafıza Merkezi olarak 2020 yılında başlattığımız Hafıza ve Gençlik programı ile Türkiye’nin farklı şehirlerinden ve toplumsal kesimlerinden gelen gençlerin toplumsal hafıza ve geçmişle yüzleşme alanı ile tanışmalarını hedefledik. Program boyunca, gençlerin bu konularda bilgi ve meraklarının artmasını, çeşitli deneyim, birikim ve hafızalara sahip gençler arasında diyalog kurulmasını destekledik. Ayrıca, geçmişin izini sürerek bugünün mücadelelerini gençlerle birlikte tartışmayı amaçladık.

2024 yılının Mart ayından beri üçüncü dönemini yürüttüğümüz program kapsamında gençlerin kolektif veya bireysel olarak kendi projelerini üreterek hafızalaştırma çalışmalarına katkıda bulunmaları teşvik edildi. Şimdi ise bu uluslararası konferans, üçüncü dönem katılımcılarımızın dokuz aydır üzerinde çalıştıkları özgün hafızalaştırma çalışmalarının yöntem ve sonuçlarını paylaşacakları bir platform sundu.

Konferans, katılımcılara devlet şiddeti, ırkçılık, göç, toplumsal cinsiyet, mekân ve bellek gibi konuları ele alan projelerini paylaşabilecekleri özgür bir düşünce ve tartışma ortamı yaratmayı amaçlamıştı. Ermenistan’dan gelen uzmanlar Arsen Abrahamyan (Cultural and Social Narratives Laboratory) ve Eviya Hovhannisyan (Heinrich Böll Foundation, Yerevan Şubesi) gibi isimler de tartışmalara katkı sunmuştu. Yuvarlak masa toplantıları, etkileşimli atölyeler, belgesel gösterimleri ve hafıza yürüyüşleri gibi zengin içeriklerle etkinlik, katılımcılara farklı disiplinler ve pratikler aracılığıyla hafıza sahasını anlama ve deneyimleme fırsatı sunmuştu. Bu çerçevede:

• Damla Sandal, Hafızayı İşlemek atölyesinde fotoğraflara yaratıcı müdahalelerde bulunarak hafızayı yeniden yapılandırmanın ne anlama geldiğini araştırmıştı.
• Roza Erdem, Kalanlar: Hikâye Anlatıcılığı atölyesiyle bireysel hafızayı toplumsal hafızaya bağlamada hikâyelerin rolünü canlı bir şekilde deneyimlememizi sağlamıştı.
• Takuhi Tovmasyan ve Zeynep Kılıç, Sofralar ve Ritüellerin İzinde atölyesinde helva yapım pratiği üzerinden yemeğin hafızayı nasıl şekillendirip dönüştürebileceğini göstermişti.

Konferans, Balat’ta gerçekleştirilen hafıza yürüyüşü ile sonlandırılmıştı. Yürüyüşün rotası, dört kurum ve kişinin yaratıcı işbirliğiyle şekillendirilmiş; Cultural and Social Narratives Laboratory, Balat: Birlikte Yaşamak projeleri ve Hrant Dink Vakfı KarDes Çokkültürlü Hafıza Turları rehberinden yararlanılarak oluşturulmuştu. Ayrıca, Karakutu Derneği ve Sevcan Tiftik’in daha önce bölgede gerçekleştirdikleri yürüyüş deneyimlerinden hareketle rotadaki duraklama noktaları belirlenmişti.

▶ Çalıştay programını ve katılımcıların proje özetlerini içeren broşürü görmek için tıklayın.

Hakikat Adalet Hafıza Merkezi, bu uluslararası konferansın gerçekleşmesine ve Hafıza Gençlik projesine olan katkılarından ötürü İstanbul İsveç Başkonsolosluğu'na ve Olof Palme Uluslararası Merkezi’ne teşekkür eder. Konferans içeriği ile ilgili sorumluluk tamamen Hakikat Adalet Hafıza Merkezi’ne ait olup, destekçilerin görüşlerini yansıtmaz.