Mahalle Sohbetleri 3: “Tari2na/Tariqna Hafıza Yolu”

Hafıza Merkezi’nin Hafıza ve Gençlik programı kapsamında başlattığı Mahalle Sohbetleri serisinin 2025 yılı buluşmalarının üçüncüsünü düzenliyoruz. Program katılımcısı gençlerin hazırladığı hafıza projeleri etrafında şekillenen bu seride, her sohbette bir katılımcı projesini odağa alıyor; çalışmasını sanat ve aktivizm alanlarından konuklarla birlikte tartışmaya açıyoruz.

Mahalle Sohbetleri ile bir yandan ırkçılık, çoğulculuk, kamusal alan, kent hakkı ve toplumsal cinsiyet gibi konular üzerine mahalle ölçeğinde diyalog alanları kurmayı, diğer yandan da gençlerin üretimlerini görünür kılmayı hedefliyoruz.

Aras Yayıncılık ev sahipliğinde düzenlediğimiz serinin üçüncü sohbetinde Yiğit Göktuğ Torun ve Ronî Battê’nin "Tari2na/Tariqna Hafıza Yolu" projelerini konuşacağız.

Tari2na/Tariqna Hafıza Yolu

6 Şubat 2023 Depremleri sonrasında Nehna girişimin hazırladığı Beledna Hafıza Harıtası’na özgün bir katkı sunmak üzere hazırlanan “Tari2na/Tariqna Hafıza Yolu”, Antakya’nın yıkıma uğrayan kentsel dokusunu ve kültürel kimliğini, hafıza rotaları, sesli anlatılar ve görsel sanatlar aracılığıyla görünür kılmayı amaçlayan disiplinlerarası bir arşiv ve farkındalık çalışmasıdır.

Çalışmanın odak noktasını, Yiğit Göktuğ Torun’un çocukluk yıllarını geçirdiği Antakya sokaklarında 24 Kasım 2024’te gerçekleştirilen hafıza yürüyüşü oluşturmaktadır. Yürüyüş süresince kaydedilen söyleşiler, bu anlatılardan ilhamla üretilen çizimler ve görsel hikâyelerle bütünleştirilmiştir.

Yürüyüş, Tuğçe Tezer'in Yürünebilir Tarih projesine Yiğit Göktuğ Torun’un dahil olmasıyla gerçekleşti ve Antakya’dan çok sayıda kişi katıldı.

Ronî Battê yürüyüşe katılarak yerinde gözlemlerini ve işittiği hikâyeleri sentezlemiş; kentin seslerini ve manzaralarını bir araya getiren özgün Antakya çizimleri üretmiştir. Bu çizimlerin yönlendirilmesinde ve Beledna Hafıza Haritası projesine eklemlenmesinde de Nehna ekibinin büyük katkısı olmuştur.

Etkinlikte, Antakya’nın tarihsel katmanlarının gelecek kuşaklar için korunmasına ve kentin özgün karakterine uygun biçimde yeniden inşasına katkı sunacak kalıcı arşiv çalışmalarına ve yürüyüşlere ilişkin bilgi alacağız; bu hafıza aktivizmini hep birlikte tartışacağız.

Sohbet katılımcıları 

Yiğit Göktuğ Torun

Antakya’da doğdu ve büyüdü. Boğaziçi Üniversitesi’nden Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler - Felsefe çift anadal lisans derecesiyle mezun oldu. Berlin Humboldt Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nin ortak programı olan Alman-Türk Sosyal Bilimler Yüksek Lisans Programında DAAD bursu ile yüksek lisans eğitimini tamamladı. Mısır’ın Kahire kentindeki mülteci çocuklara yönelik bir projeye katıldı ve Erasmus+ stajını Duisburg-Essen Üniversitesi’nde Türkiye kaynaklı göç dalgaları üzerine yaptı. Nehna gönüllüsü.

Ronî Can Battê

Mimar, karikatürist, illüstratör ve animatördür. 1995 yılında Batman’da doğdu. 2020 yılında Mimarlık bölümünden mezun oldu. 2014 yılından bu yana çeşitli mizah dergileri ve gazetelerde karikatür, vinyet, illüstrasyon, strip bant ve çizgi öyküler üretiyor. Aynı zamanda animasyonlar, çocuk kitapları için illüstrasyonlar ve bazı filmler için storyboard çalışmaları da yapıyor.

Anna Maria Beylunioğlu

Profesyonel aşçılık eğitimi almış bir siyaset bilimcidir. MEF ve Koç Üniversitelerinde “Din ve Siyaset” ve “Gıda, Siyaset ve Toplum” başlıklı dersleri veriyor. Hatay’da yaşayan Ortodoks toplumunun güçlü kimlik bileşenlerinin yanı sıra güncel sosyal ve siyasi sorunları hakkında farkındalık yaratmak amacıyla Ekim 2021’de başlatılan Nehna adlı girişimin kurucu ortağı ve eş editörüdür.

Tuğçe Tezer

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversietsi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü öğretim üyesi. Lisans derecesini 2010 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nden, yüksek lisans derecesini 2013 yılında YTÜ Kentsel Mekân Organizasyonu ve Tasarımı Programı’ndan, doktora derecesini ise 2019 yılında MSGSÜ Şehircilik Programı’ndan aldı. 2021 yılında SALT Araştırma Fonu tarafından desteklenen “Antakya Yürünebilir Kent Tarihi Rehberi”ni hazırladı. 2022-2023 yılları arasında TÜBİTAK Yurt Dışı Doktora Sonrası Araştırma Bursu desteğiyle Portekiz Porto Üniversitesi FEUP CITTA’da Antakya’nın 1910-1960 arası dönemine odaklandığı kentsel morfoloji üzerine doktora sonrası araştırmasını tamamladı.

2025 Yılı Mahalle Sohbetleri Nerelerdeydi?

2024’te düzenlenen ilk seriden sonra bu yılki seride iki adet mahalle sohbetini geride bıraktık. Serinin ilk mahalle sohbetini İstanbul’da Bereketzade (Beyoğlu), ikincisini Van’da Cumhuriyet mahallelerinde gerçekleştirdik.

Toplumsal hafızayı ve barışı gündelik hayatın içinden, mahalle ölçeğinde ve topluluk olarak konuşmanın önemine inanıyoruz. Bu nedenle serinin her sohbetini farklı bir mahallede ve o mahallede aktif olan bir sivil toplum kuruluşu veya kültür mekânıyla ortaklaşa düzenlemeye devam edeceğiz.